Alınteri Gazetesi 21. Yüzyıla Sosyalizmi Yazacağız!
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre; 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı 2025 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre 12 bin kişi artarak 3 milyon 75 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise değişim göstermeyerek yüzde 8,6 seviyesinde gerçekleşti. İşsizlik oranı erkeklerde yüzde 7,4 iken kadınlarda yüzde 11,1 olarak tahmin edildi.
TÜİK’e göre zamana bağlı eksik istihdam, potansiyel işgücü ve işsizlerden oluşan atıl işgücü (geniş tanımlı işsizlik) oranı 2025 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre 1,2 puan azalarak yüzde 28,6 oldu. Zamana bağlı eksik istihdam ve işsizlerin bütünleşik oranı yüzde 18,0 iken işsiz ve potansiyel işgücünün bütünleşik oranı yüzde 20,5 olarak tahmin edildi.
15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranının bir önceki aya göre 0,9 puan azalarak yüzde 14,9 olduğunu kaydeden TÜİK, bu yaş grubunda işsizlik oranının erkeklerde yüzde 11,4, kadınlarda ise yüzde 21,4 olarak tahmin etti.
İstihdamda düşüş
İstihdam oranında bir önceki aya göre 200 bin kişi azalarak 32 milyon 491’e düştüğünü, istihdam oranının ise 0,3 puan azalarak yüzde 48,9 olduğunu belirten TÜİK, bu oran erkeklerde yüzde 66,3 iken kadınlarda yüzde 31,8 olarak gerçekleştiğini belirtti.
İşgücüne katılma oranı yüzde 53,5 olarak gerçekleşti
İşgücü, 2025 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre 188 bin kişi azalarak 35 milyon 566 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise 0,3 puan azalarak yüzde 53,5 olarak gerçekleşti. İşgücüne katılma oranı erkeklerde yüzde 71,6 iken kadınlarda yüzde 35,7 oldu.
Haftalık ortalama fiili çalışma süresi 42,9 saat oldu
İstihdam edilenlerden referans döneminde işbaşında olanların, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış haftalık ortalama fiili çalışma süresi 2025 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre 1,0 saat artarak 42,9 saat olarak gerçekleşti.
DİSK-AR: Geniş tanımlı işsizlikle dar tanımlı işsizlik arasındaki makas büyüdü
DİSK-AR tarafından hesaplanan geniş tanımlı işsiz sayısı ise 11 milyon 705 bin oldu. Geniş tanımlı işsizlik ile dar tanımlı işsizlik arasındaki uçurumun arttığını belirten DİSK-AR, şunları belirtti:
Eylül 2023’te 3 milyon 146 bin olan dar tanımlı işsiz sayısı Eylül 2024 ve Eylül 2025’te 3 milyon 75 bin oldu. Dar tanımlı (standart) işsizlik her ne kadar azalıyor gibi görünse de geniş tanımlı işsizlik bu dönemde de tırmandı. Eylül 2023’te 8 milyon 435 bin olan geniş tanımlı işsiz sayısı Eylül 2024’te 10 milyon 450 bine ve Eylül 2025’te 11 milyon 705 bine yükseldi. Böylece dar tanımlı ve geniş tanımlı işsizlik arasındaki makas hızla açıldı.
2024’le kıyaslayınca geniş tanımlı işsizlikte büyüme
Eylül 2024 ve Eylül 2025’te dar tanımlı işsizlik yüzde 8,6 olarak açıklansa da geniş tanımlı işsizlikte artışın hızlandığını belirten DİSK-AR, Eylül 2024’te yüzde 26,1 olan geniş tanımlı işsizlik oranının Eylül 2025’te yüzde 28,6’ya yükseldiğini ve son 1 yılda 2,5 puan arttığını ifade etti.
Geniş tanımlı işsiz sayısında bir yıllık artışın ise 1 milyon 255 bin olduğunu belirten DİSK-AR, geniş tanımlı işsiz sayısındaki artışın sebebini “zamana bağlı eksik istihdam ve ümitsiz işsizler ile iş aramayıp çalışmaya hazır olanları, iş arayan ancak hemen çalışmaya başlayamayacak olanları kapsayan potansiyel işgücü sayısındaki artıştır” şeklinde sıraladı.