Alınteri Gazetesi 21. Yüzyıla Sosyalizmi Yazacağız!
Stajyer öğrencileri ya da geçici işçileri (TYP kapsamında yapılan geçici istihdamları mesela) istihdam oranları içine katan TÜİK’in açıkladığı işsizlik verilerine göre Türkiye’de işsizlik oranı Ekim 2018’de bir önceki yılın aynı ayına göre 1,3 puan artarak yüzde 11,6 oldu. Söz konusu dönemde işsiz sayısı 501 bin kişilik artışla 3 milyon 788 bin kişi olarak kayıtlara geçti.
TÜİK, SGK ve İŞKUR verilerini değerlendirerek sonuç çıkaran DİSK-AR ise geniş tanımlı işsizlik oranını yüzde 18.3 olarak hesapladı. Buna göre geniş tanımlı işsiz sayısı 6 milyon 351 bini aştı.
TÜİK verilerine göre işsizlik oranı Ekim 2018’de bir önceki aya göre 0,2 puan arttı. Tarım dışı işsizlik oranı ise 1,3 puanlık artışla yüzde 13,6 olarak tahmin edildi.
Söz konusu ayda 15-24 yaş grubunu içeren genç işsizlik oranı 3 puan yükselerek yüzde 22,3 oldu. İşsizlik oranı, 15-64 yaş grubunda ise 1,4 puan artışla yüzde 11,9 olarak gerçekleşti.
TÜİK’in 2010-2018 döneminde aylar ve yıllar itibarıyla mevsim etkilerinden arındırılmamış işsizlik oranları şöyle:
| 010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
| Ocak | 13,6 | 11,1 | 9,3 | 9,7 | 10,3 | 11,3 | 11,1 | 13 | 10,8 |
| Şubat | 13,5 | 10,7 | 9,6 | 9,7 | 10,2 | 11,2 | 10,9 | 12,6 | 10,6 |
| Mart | 12,8 | 10,1 | 9,1 | 9,4 | 9,7 | 10,6 | 10,1 | 11,7 | 10,1 |
| Nisan | 11,3 | 9,3 | 8,2 | 8,7 | 9 | 9,6 | 9,3 | 10,5 | 9,6 |
| Mayıs | 10,3 | 8,9 | 7,6 | 8,2 | 8,8 | 9,3 | 9,4 | 10,2 | 9,7 |
| Haziran | 9,9 | 8,7 | 7,3 | 8,1 | 9,1 | 9,6 | 10,2 | 10,2 | 10,2 |
| Temmuz | 9,9 | 8,6 | 7,6 | 8,6 | 9,8 | 9,8 | 10,7 | 10,7 | 10,8 |
| Ağustos | 10,6 | 8,5 | 8 | 9 | 10,1 | 10,1 | 11,3 | 10,6 | 11,1 |
| Eylül | 10,6 | 8,2 | 8,3 | 9,2 | 10,5 | 10,3 | 11,3 | 10,6 | 11,4 |
| Ekim | 10,5 | 8,4 | 8,3 | 9,1 | 10,4 | 10,5 | 11,8 | 10,3 | 11,6 |
| Kasım | 10,2 | 8,4 | 8,6 | 9,3 | 10,7 | 10,5 | 12,1 | 10,3 | |
| Aralık | 10,6 | 9 | 9,3 | 9,6 | 10,9 | 10,8 | 12,7 | 10,4 | |
| Yıllık | 11,1 | 9,1 | 8,4 | 9 | 9,9 | 10,3 | 10,9 | 10,9 |
2İstatistiklere göre, istihdam edilenlerin sayısı, geçen yılın ekim ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre 225 bin kişi artarak 28 milyon 870 bin kişi oldu. İstihdam oranı 0,1 puanlık azalışla yüzde 47,5’e geriledi.
Bu dönemde, tarım sektöründe çalışan sayısı 187 bin kişi azalırken, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı 414 bin kişi arttı. İstihdam edilenlerin yüzde 18,5’i tarım, yüzde 19,7’si sanayi, yüzde 6,7’si inşaat, yüzde 55’i ise hizmetler sektöründe yer aldı.
Tarım ve inşaatta düşüş
Ekim 2018’de bir önceki yılın aynı dönemiyle karşılaştırıldığında, tarım sektörünün istihdam edilenler içindeki payı 0,8 puan, inşaat sektörünün payı 0,9 puan azalırken, sanayi sektörünün payı 0,6 puan, hizmet sektörünün payı 1 puan arttı.
İş gücüne katılım oranı yüzde 53,7 oldu
İş gücü, Ekim 2018’de, bir önceki yılın aynı ayına göre 726 bin kişi artarak 32 milyon 658 bin kişiye, iş gücüne katılma oranı ise 0,6 puan artışla yüzde 53,7’ye ulaştı. Aynı dönemler için yapılan kıyaslamalara göre, erkeklerde iş gücüne katılma oranı 0,6 puanlık artışla yüzde 73’e, kadınlarda 0,6 puanlık artışla yüzde 34,8’e yükseldi.
Güvencesizlik azalmış!
Ekim 2018’de herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,2 puan azalışla yüzde 33,7’ye geriledi. Tarım dışı sektörde kayıt dışı çalışanların oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,6 puan artarak yüzde 22,4 oldu.
Mevsim etkilerinden arındırılmış istihdam artmış!
Mevsim etkilerinden arındırılmış istihdam Ekim 2018’de bir önceki aya göre 64 bin kişi artarak 28 milyon 863 bin kişi olarak tahmin edildi. İstihdam oranı değişim göstermeyerek yüzde 47,4 oldu. Mevsim etkilerinden arındırılmış işsiz sayısı da Ekim 2018’de, bir önceki aya göre 58 bin kişi artışla 3 milyon 742 bin kişi olarak gerçekleşti. İşsizlik oranı 0,2 puan artarak yüzde 11,5’e yükseldi.
Mevsim etkisinden arındırılmış iş gücüne katılma oranı 0,2 puan artarak yüzde 53,6 oldu. Ekonomik faaliyete göre istihdam edilenlerin sayısı, sanayi sektöründe 2 bin, inşaat sektöründe 26 bin kişi azalırken, hizmet sektöründe 53 bin, tarım sektöründe 38 bin kişi arttı.
Türkiye genelinde Ekim 2018’e ilişkin mevsim etkilerinden arındırılmamış temel iş gücü göstergeleri şöyle:
|
|
Toplam | Erkek | Kadın |
| 15 ve daha yukarı yaştakiler |
|
|
|
| Nüfus (bin kişi) | 60.841 | 30.080 | 30.761 |
| İş gücü (bin kişi) | 32.658 | 21.958 | 10.700 |
| İstihdam (bin kişi) | 28.870 | 19.743 | 9.127 |
| Tarım (bin kişi) | 5.347 | 2.959 | 2.387 |
| Tarım dışı (bin kişi) | 23.524 | 16.784 | 6.740 |
| İşsiz (bin kişi) | 3.788 | 2.215 | 1.573 |
| İş gücüne dahil olmayanlar (bin kişi) | 28.183 | 8.122 | 20.061 |
| İş gücüne katılma oranı (yüzde) | 53,7 | 73 | 34,8 |
| İstihdam oranı (yüzde) | 47,5 | 65,6 | 29,7 |
| İşsizlik oranı (yüzde) | 11,6 | 10,1 | 14,7 |
| Tarım dışı işsizlik oranı (yüzde) | 13,6 | 11,4 | 18,8 |
| 15-64 yaş grubu |
|
|
|
| İş gücüne katılma oranı (yüzde) | 59,1 | 79 | 39 |
| İstihdam oranı (yüzde) | 52,1 | 70,9 | 33,1 |
| İşsizlik oranı (yüzde) | 11,9 | 10,3 | 15 |
| Tarım dışı işsizlik oranı (yüzde) | 13,7 | 11,5 | 18,9 |
| Genç nüfus (15-24 yaş) | |||
| İşsizlik oranı (yüzde) | 22,3 | 19,2 | 27,9 |
| Ne eğitimde ne istihdamda olanların oranı (yüzde) | 24,7 | 16 | 33,6 |
DİSK-AR: Geniş tanımlı işsiz sayısı da 6 milyon 351 bin
Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Dairesi’nin (DİSK-AR)’ın hesaplamalarında ise Ekim 2018 döneminde geniş tanımlı işsizlik yüzde 18.3 oldu. DİSK-AR’ın, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), İŞKUR ve Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) verilerine dayanarak yaptığı hesaplamalara göre bu dönemde geniş tanımlı işsiz sayısı da 6 milyon 351 bin kişi düzeyinde bulunuyor.
DİSKAR’dan yapılan açıklamada, “Ekim 2018 döneminde yüzde 10.3 olan dar tanımlı standart işsizlik 1.3 puan artarak yüzde 11.6 oldu. Dar tanımlı işsiz sayısı bir önceki yıla göre 501 bin kişi artarak 3 milyon 788 bine yükseldi” denildi ve şu değerlendirmeler yapıldı:
“Geniş tanımlı işsiz sayısı 6 milyon 351 bini aştı, geniş tanımlı işsizlik oranı ise yüzde 18.3 olarak hesaplandı.
“Standart işsizlik oranı 1.3 puan artarak yüzde 13.6, mevsim etkilerinden arındırılmış işsizlik 0.2 puan artarak 11.5 oldu.
“Mevsim etkilerinden arındırılmış standart işsiz sayısı 58 bin kişi artarak 3 milyon 742 bine yükseldi.
“Ne eğitimde ne istihdamda (NEET) olanların oranı yüzde 24.7 olarak açıklandı.
“Kadın işsizliği yüzde 14.7, genç kadın işsizlik oranı ise yüzde 27.9 oldu.
“Yüksek öğrenim işsizliği 13.3 olarak hesaplandı.”
DİSK-AR İşsizliğin azaltılması ve istihdamda kalıcı ve güvenceli artış sağlanması için şu önerilerde bulundu:
İş başında eğitim adı altında çırak, stajyer, kursiyerlerin ve bursiyerlerin ucuz işgücü deposu olarak kullanılması uygulamasına son verilmelidir.
Herkesin çalışması için, herkesin daha az çalışması” ilkesi doğrultusunda haftalık çalışma süresi gelir kaybı olmaksızın 37.5 saate, fazla mesailer için uygulanan yıllık 270 saat sınırı, 90 saate düşürülmelidir.
Uluslararası çalışma normları doğrultusunda herkese en az bir ay ücretli yıllık izin hakkı tanınmalıdır.
İstihdam artışlarında kamunun payı dikkate değerdir. Kamu istihdamının artırılması, kamuda eğreti ve güvencesiz çalışma biçimleri yerine, kadrolu ve güvenceli istihdam artışının sağlanması yaşamsal önemdedir. Kamu girişimciliği ve hizmetleri istihdam yaratacak şekilde yeniden ele alınmalı ve kamuda personel açığı derhal kapatılmalıdır.
Güvencesiz çalışma biçimlerine son verilmeli, tüm taşeron işçilere kadro verilmelidir. Kamu taşeron işçileri kamu işçisi olarak kadroya alınmalıdır.
Uluslararası Çalışma Örgütü ILO’nun “insana yaraşır iş” yaklaşımı temelinde herkese güvenceli ve nitelikli işler sağlanmalıdır.
Sendikal hak ve özgürlüklerin kullanımı güvence altına alınmalı, sendikal barajlar kaldırılmalı, herkesin sendika hakkını özgürce kullanabilmesi için gerekli yasal düzenlemeler yapılmalıdır.
Toplum yararına çalışma programları kapsamında çalıştırılanlar daimî işçi statüsüne geçirilmelidir.
İşsizlik Sigortası Fonunun amaç dışı kullanımına son verilmelidir
Kadın istihdamının artırılması ve işsizliğinin azaltılması için işgücü piyasalarındaki cinsiyetçi uygulamalara son verilmeli, ev içi bakım hizmetleri devletin gereken nitelikli, yaygın ve ücretsiz bakım hizmetlerini sağlaması ile kadının üzerinden alınmalıdır.